شاید شرط پشیمانی به گوشتان خورده باشد ولی با معنای و کاربرد آن آشنایی نداشته باشید. در ادامه قصد داریم به بررسی این شرط و شرایط و کاربردهای آن بپردازیم. پس تا انتهای این مطالب با ما همراه باشید.
شرط پشیمانی به چه معناست؟
قبل از هر چیزی لازم است به تعریف شرط پشیمانی بپردازیم. زیرا ممکن است برخی از افراد با معنای آن آشنایی نداشته باشند. شرط پشیمانی که در معاملات مختلف از جمله معاملات ملکی مطرح می شود. یکی از انواع خیار شرط بوده و برای فسخ قرارداد مربوطه مورد استفاده قرار می گیرد. همان طور که مشخص است این نوع از خیارات مربوط به زمانی است که یکی از طرفین از معامله صورت گرفته پشیمان شود و برای فسخ آن اقدام کند. اما بر اساس قانون باید شرایط و جزئیات مربوط به این شرط مشخص شود.
- اینکه طرفین قرارداد تا چه زمانی می تواننند از این حق و یا شرط استفاده کنند؟
- در صورت فسخ قرارداد بر اساس این شرط باید خسارتی پرداخت شود؟
- این میزان خسارت چقدر خواهد بود؟
- آیا این شرط در هر حالتی و با هر دلیلی قابل استفاده است؟
شرایط قانونی برای استفاده از شرط پشیمانی چیست؟
شرط پشیمانی نیز مانند دیگر قوانین حاکم بر قراردادها دارای اصولی می باشد که باید مد نظر قرار گیرد. در صورت عقد قرارداد ملکی باید بدانید که این شرط به صورت پیش فرض در قراردادها وجود نداشته و باید به صورت مکتوب و توافق شده در قرارداد درج شود. همان طور که بیان شد شرط پشیمانی یکی از انواع خیار شرط در معامله می باشد که یکی از اصلی ترین اصول مربوط به خیار شرط تعیید مدت زمان می باشد. به عبارتی اگر برای خیار شر مدت زمان تعیین نشود این شرط باطل بوده و قابل اجرا نخواهد بود. پس باید طرفین معامله توجه داشته باشند که اگر قصد استفاده از حق پشیمانی در معامله را دارند باید به نکته توجه کنند.
بیشتر بخوانید:
آنها باید این شرط را برای مدت زمانی مشخص (به عنوان مثال 48 ساعت بعد از عقد قرارداد) تعیین کنند و در قرارداد مربوطه درج کنند. ممکن است برای شما هم سوال باشد میزان خسارت به وجود آمده برای طرف مقابل چقدر می باشد؟ پس در ادامه روند تعیین شرط پشیمانی و مدت زمان آن باید مبلغی را نیز به عنوان ضرر و زیان تعیین کرده و در قرارداد درج کنید. چرا که در غیر این صورت نمی توانید ادعایی برای دریافت خسارت داشته باشد. به این ترتیب تنها زمانی قادر به استفاده از شرط پشیمانی و دریاف ضرر و زیان در قراردادها خواهید بود که موارد زیر را رعایت کرده باشید:
- توافق برای اجرای حق پشیمانی
- تعیین مدت زمان برای استفاده از شرط پشیمانی
- تعیین ضرر و زیان قابل پرداخت توسط فسخ کننده قرارداد
- درج کردن تمامی موارد ذکر شده در قرارداد
نحوه اجرای شرط پشیمانی
برای اجرای این شرط منوط به شرایطی می باشد که در ادامه ذکر خواهد شد:
- اطلاع به طرف مقابل برای پشیمانی از قرارداد
- اقدام به موقع در زمان تعیین شده در قرارداد
- اقدام از طریق مراجع قانونی و نه مشاور املاک
افراد باید در نظر داشته باشند که به دلیل تعیین زمان در این شرط تنها در صورتی قادر به فسخ و یا دریافت ضرر و زیان خواهند بود که در زمان تعیین شده اقدام قانونی انجام دهند. به عبارتی اگر فرد پشیمان از معامله تنها به طرف مقابل و یا به مشاور املاک اطلاع دهد کافی نیست و باید حتما در زمان تعیین شده به مراجع قانونی مراجعه کرده و موضوع را پیگری کند.
دریافت ضرر و زیان از فرد فسخ کننده قرارداد
با توجه به قرارداد و توافقات درج شده در آن افراد می توانند خسارت مربوطه را در صورت فسخ قرارداد دریافت کنند. اما این مورد برای هر دو طرف معامله آسان نخواهد بود. به طوری که دریافت خسارت و ضرر و زیان برای خریدار با دردسر همراه بوده و ممکن است با همکاری نکردن فروشنده همراه باشد. در صورت فسخ قرارداد توسط فروشنده، وی باید علاوه بر مبالغ دریافتی جهت فروش ملک مبلغ تعیین شده به عنوان ضرر و زیان را نیز پرداخت کند. البته لازم به ذکر است معمولا فروشندگان به راحتی راضی به پرداخت ضرر و زیان نشده و خریدار با دردسر و با پیگیری از مراجع قانونی باید حق خود را طلب کند. اما اگر فسخ قرارداد توسط خریدار انجام شده باشد فروشنده می تواند خیلی راحت تر از مورد قبلی حق خود را دریافت کند. فروشنده هزینه مربوط به ضرر و زیان را از مبالغ دریافت شده (به عنوان مثال مبلغ دریافتی در جلسه عقد قرارداد یا همان مبلغ فی المجلس) کسر کرده و مابقی مبالغ را به خریدار برمیگرداند.
ایجاد شرط پشیمانی در قرارداد عقلانی است؟
ما به شما توصیه میکنیم در قراردادهای اجرا شده و شرایط حاکم بر آن ها ترجیحا اگر از این شرط استفاده نشود. و تمام توجه افراد به انتخاب درست و با تدبیر باشد کاری منطقی تر و مناسب تر خواهد بود. پس توصیه می شود با مشاوره به جا و بررسی تمامی جوانب در زمان معامله از ایجاد این شرط خودداری شود. چرا که در هر صورت این شرط می تواند به ضرر هر دو طرف معامله باشد.
مدت شرط پشیمانی در قرارداد
مدت شرط پشیمانی در یک قرارداد معمولاً توسط طرفین قرارداد تعیین می‌شود و ممکن است متغیر باشد. این مدت ممکن است به عنوان مدت زمانی که یکی از طرفین برای انصراف یا پشیمانی از قرارداد دارد، تعریف شود. این مدت معمولاً در متن قرارداد مشخص می‌شود و می‌تواند مختلف باشد، از چند روز تا چند ماه یا حتی بیشتر.
مدت شرط پشیمانی می‌تواند به عنوان یک ضمانت برای طرفین قرارداد عمل کند، به طوری که اگر یکی از طرفین تعهدات خود را نقض کند یا قرارداد را پشیمان شود، طرف دیگر حق دارد از آن طرف اجرایی تعهدات متضمن در قرارداد را از او خواهد کرد. مدت شرط پشیمانی می‌تواند به صورت نقدی نیز مشخص شود، به این معنی که طرف پشیمان، میزانی از پول به طرف دیگر پرداخت کند.
مهم است که مدت شرط پشیمانی و شرایط آن به دقت در قرارداد مشخص شوند تا هر دو طرف از حقوق و تعهدات خود آگاهی داشته باشند و در صورت نقض یا پشیمانی از قرارداد، به تطابق با این مدت عمل کنند. همچنین، در برخی موارد، قوانین و مقررات محلی و ملی نیز ممکن است تأثیری در مدت شرط پشیمانی داشته باشند. بنابراین، مشاوره حقوقی تخصصی می‌تواند در تعیین و تدوین مدت شرط پشیمانی به شما کمک کند.
اسقاط ضمنی شرط پشیمانی
اسقاط ضمنی شرط پشیمانی (Implied Waiver of Condition) در قراردادها به معنی این است که طرفی که حق شرط پشیمانی را دارد، در عمل به شرط مربوطه عمل نکرده ولی از اجرای قرارداد بدون رعایت این شرط استفاده می‌کند. به عبارت دیگر، طرفی که از شرط پشیمانی استفاده کرد، به نقض آن شرط پشیمانی می‌پردازد.
اسقاط ضمنی شرط پشیمانی معمولاً در مواردی رخ می‌دهد که یک طرف در واقعیت تعهداتی را که به تأخیر افتاده یا نقض شده‌اند را نادیده می‌گیرد و با طرف دیگر به اجرای قرارداد ادامه می‌دهد. این اقدام به تأسیس یک اتفاق اصطلاحی به نام “اسقاط ضمنی شرط پشیمانی” منجر می‌شود و به طرف دیگر اجازه می‌دهد که از او انتظار داشته باشد که شرایط قرارداد را رعایت کند، حتی اگر او تاکنون این کار را انجام نداده باشد.
به هر حال، این مسئله به تفسیر متن قرارداد و قوانین مربوطه وابسته است، و نه همیشه به طور خودکار به اسقاط ضمنی شرط پشیمانی منجر نمی‌شود. بنابراین، اگر این موضوع برای شما مهم است یا در قراردادهای خود با آن مواجه هستید، بهتر است با یک وکیل متخصص مشوره کنید تا نکات مربوطه را بررسی کرده و تشخیص دقیق‌تری در این زمینه دریافت کنید.
شرایط استفاده از شرط پشیمانی
استفاده از شرط پشیمانی در یک قرارداد باید در متن قرارداد به دقت مشخص شود تا حقوق و تعهدات طرفین به وضوح تعیین شوند. شرایط استفاده از شرط پشیمانی ممکن است به شکلهای مختلف تعریف شوند، اما عموماً شامل موارد زیر می‌شوند:
شرط پشیمانی خود: در اینجا شرایط مشخص می‌شود که چه شرایطی منجر به پشیمانی یا انصراف از قرارداد می‌شوند. این شرایط باید به دقت تعریف شوند تا هر دو طرف از ابتدا بدانند کدام اعمال یا وقایع می‌توانند به پشیمانی منجر شوند.
مدت زمان شرط پشیمانی: در متن قرارداد باید مشخص شود که چه مدت زمانی برای اجرای شرط پشیمانی در اختیار طرف‌ها قرار داده شده است. این مدت می‌تواند مثلاً یک هفته، 30 روز یا هر مدت دیگری باشد.
روش اطلاع‌رسانی: قرارداد باید شامل اینکه چگونه طرفی که قصد پشیمانی دارد باید اطلاع دهد. این شامل روش‌های ارتباطی مثل نامه رسمی، ایمیل، یا فکس می‌شود.
ترتیب اجرای شرط پشیمانی: متن قرارداد باید مشخص کند که پس از اطلاع‌رسانی از پشیمانی، اقدامات چه چگونه انجام می‌شوند. مثلاً آیا پشیمانی به تأخیر اجرای تعهدات منجر می‌شود یا قرارداد به طور کامل لغو می‌شود؟
ترتیب بازپرداخت مالی: اگر پشیمانی می‌تواند به ترتیب بازپرداخت مالی منجر شود، باید مشخص شود که چه مبلغی باید پس داده شود و چگونه این بازپرداخت انجام می‌شود.
تأثیرات حق پشیمانی: متن قرارداد باید تأثیرات حق پشیمانی بر سایر تعهدات طرفین و همچنین تأثیرات زمانی آن را مشخص کند. برای مثال، آیا پس از پشیمانی، طرف دیگر می‌تواند از طرف پشیمان خسارت‌ها را ادعا کند؟
مقررات قوانین محلی: شاید قوانین و مقررات محلی تأثیری در شرایط پشیمانی داشته باشند. بنابراین، بهتر است که قرارداد نیز به مقررات محلی ارجاع دهد.
تعیین شرایط استفاده از شرط پشیمانی به ویژه برای قراردادهای حیاتی است و بهتر است توسط وکیل متخصص حقوقی تدوین شود تا هر دو طرف از حقوق و تعهدات خود آگاهی داشته باشند و مشکلات در آینده پیش‌بیاید.
تشریفاتی بودن اِعمال فسخ به سبب پشیمانی در قرارداد
اعمال فسخ به دلیل پشیمانی در قرارداد به تشریفات و روال‌های خاصی وابسته نیست و ممکن است به صورت ساده و مستقیم انجام شود. اگر در قرارداد شرط پشیمانی مشخصاً تعریف شده و حق پشیمانی به یک یا هر دو طرف اعطا شده باشد، طرفی که قصد پشیمانی دارد، می‌تواند بر اساس شرایط قرارداد به اجرایی ندادن تعهدات خود بپردازد و از حق پشیمانی خود استفاده کند.
در اغلب موارد، بر اساس شرایط قرارداد، اگر پشیمانی اتفاق افتاده باشد، ترتیب اجرای شرط پشیمانی نیز در متن قرارداد مشخص می‌شود. این ممکن است شامل بازپرداخت مالی، تأخیر در اجرای تعهدات یا حتی لغو کلی قرارداد باشد. مهم است که هر دو طرف به دقت شرایط و ترتیب اجرای شرط پشیمانی را رعایت کنند.
با این حال، تشریفات و مراحل اجرایی اعمال فسخ به دلیل پشیمانی ممکن است به مقررات محلی، قوانین صادره، و حتی متن قرارداد خود بستگی داشته باشد. در بعضی موارد، ممکن است قرارداد اشتراکی (فرم‌های خاص) برای فسخ قرارداد تدوین شود یا شرایط اجرایی خاصی مشخص شود. برای مطالعه دقیق متن قرارداد و اطلاع از تشریفات و مراحل اجرایی مربوطه، همیشه به وکیل متخصص حقوقی مراجعه کنید تا راهنمایی لازم را در این زمینه دریافت کنید.
اجاره سند برای دریافت وام و تسهیلات و سرمایه آزاد
