استفاده از ضمانت ها در بسیاری از موارد رایج است. ضمانت ها از گذشته مورد استفاده بودند. اما به دلیل به وجود آمدن قاعده های تازه در ضمانت ها تصمیم گرفتیم در این مقاله نگاه حقوقی به ضمانت ها داشته باشیم. پس اگر شما هم برایتان سوال است و علاقه دارید نگاهی حقوقی به ضمانت ها داشته باشید تا پایان این مطالب با ما همراه باشید.
نگاه حقوقی به ضمانت ها: ضمانت کفالت
حتما تابه حال اسم ضمانت کفالت به گوشتان خورده باشد. حتی ممکن است با آن آشنا باشید و فقط اسمش را نشنیده باشید. ضمانت کفالت در اصل یک عقدی که زمانی بسته می شود که یکی از دو طرف در مقابل طرف حاضر و شاهد شخص سومی را ضامن خود می کند. بین قرارداد در اصل بین دو فردی بسته می شود که به اصطلاح حقوقی به آنها ضامن و مضمونله (طلبکار) می گویند.
در قبال این قرارداد ضمانت، شخص ضامن تعهد میکند دین و بدهی فرد بدهکار (مضمون عنه) را به فرد طلبکار (مضمون له) پرداخت کند. دین باید هم موجود و هم مشروع باشد و در اگر ضامن بدون هیچ قید و شرطی متعهد شده باشد، دین مضمون‌عنه را با تمام اوصاف و خصوصیت های آن، باید عهده بگیرد. این نوع ضمانت از جمله شایع ترین ضمانت های رایج در زمان حال محسوب میشود
نگاه حقوقی به ضمانت ها: وظیفه ضامن در صورت بروز مشکل
وقتی ضامن متعهد میشود دین و بدهی فرد بدهکار را پرداخت کند نمیتواند از زیر بار مسئولیت آن شانه خالی کند. یعنی اگر ضامن به مشکل برخورد کرد، نمی تواند بگوید در رودروایسی ضمان کرده یا به او ربطی ندارد. این ها دلیل محکمه پسندی نیست. اگر در شرایطی قرار داشته باشند که فرد ضامن در قبل پول حاضر به ضمانت شود حتما باید فکر شرایطی که بدهکار نتوانست بدهی خود را پرداخت کند باشد. در این مواقع حتما باید وثیقه، سفته یا هر چیز بها داری را معادل تمام اقساط که از قبل حساب شده به عنوان گرو برای خودش برداشته که باید برپایه آن اقدام کند.
نگاه حقوقی به ضمانت ها: ضمانت به دلیل آشنایی
اگر هم ضمانت از باب آشنایی بوده است می تواند، دادخواستي عليه بدهکار بدهد و پولي را که به طلبکار و يا بانک مي دهد، بعدها از بدهکار و يا مضمون عنه (ضمانت شده از وی) پس بگيريد.
اهمیت اذن بدهکار
در این شرایط حواستان به اذن بدهکار باشد. هر فردی که ضامن یک نفر می شود باید در قرارداد ضمانتی خود اذن بدهکار را بگیرد تا در موقعی که می خواهد از وی شکایت کند، بتواند دادخواست خود را به انجام برساند. در زمان ضمانت، اراده بدهکار برای ضمانت در دادگاه مورد قبول نیست و با اذن بدهکار که در آغاز با آینده نگری در قرارداد اخذ شده، دادگاه کار دارد. پس همیشه در مواقع ضمانت آینده نگری لازم را داشته باشید.
نگاه حقوقی به ضمانت ها: تکلیف ضمانت بعد از فوت ضامن
فرد ضامن تعهد کرده است که تمام بدهی را تسویه کند. اما آیا هم برای شما هم این سوالات به وجود آمده است؟ اگر فردی به ضورت ضامن قراردادی را امضا کند و پیش از به اتمام رسیدن مدت قراداد و تسویه کامل فوت کند. تکلیف این ضمانت چه میشود؟ آیا همچنن پا برجاست یا از بین میرود؟ برای پاسخ لازم است بگوییم ضمانت و قرارداد ضمانی بعد از فوت پابرجاست. فرد هرچقدر میراث داشته باشد و هر تعداد وارث باز هم به حال طلب وثیقه فرقی ندارد.
اگر خانه ضمانت بانک است تا فروخته شود اول بانک مبلغش را بر می دارد. مال منقولی وجود داشته باشد در صورت لزوم و عدم تعهد بدهکار اولیه باید تمام و یکجا پرداخت گردد تا ضمانت فرد به سرانجام برسد. برای همین می باشد که بیشتر بانک ها اغلب ضمانت افراد بالای ۶۵ سال را مردود می دانند تا بعدها از نظر حقوقی برای وصول طلبشان در صورت نیاز به مشکل ورثه ایی برنخورند.
نگاه حقوقی به ضمانت ها: ضمانت زنجیره ای و نکات آن
گاهی چند نفر به صورت مراتبی ضامن هم می شوند.
اگر تصور میکنید این کار از نظر حقوقی مشکل دارد یا نه ،باید بگوییم قانون برای این مورد هم در ماده ۶۸۸ قانون مدنی به صراحت ذکر مسئله کرده است: در صورت بروز مشکل باید بنا بر نظریه نقل ذمه به ذمه با تحقق ضمانت هر یک از ضامنین، دین ضامن قبلی، به ضامن بعدی منتقل میشود و آخرین نفر ضامن است که مدیون مضمونله تلقی میشود و مضمونله فقط حق رجوع به او را دارد. این قانون به طور واضح اشاره کرده است. یعنی بعد از پرداخت دین توسط آخرین ضامن، فقط حق دارد به مضمون‌عنه خود رجوع کند.
استفاده از چک به عنوان ضمانت و ضمانت زنجیره ای
همانطور که در ابتدا مطالب اشاره کردیم ممکن است ضامن در قبال ضمانت خود بخواهد چک بگیرد. پس اگر قرار است در صورت ضمانت برگه چکی، حالا سفید امضا یا با رقم مشخص توافق شده بگیرید.
حتما بخواهید فرد بدهکار که در قبال مبلغی ضمانتش کرده اید پشت چک را توسط یک فرد دیگر معتبر برایتان پشت نویسی کند. در پشت نویسی دقیقا ذکر شود پرداخت مبلغ این چک تماما ضمانت می شود. با ذکر دقیق نام، مشخصات و گرفتن اثر انگشت طرف ضامن فردی که ضمانت بانکیش می کنید.(از ضمانت های زنجیره ایی می شود.)
استفاده از سفته جهت ضمانت
همانطور که اشاره کردیم فرد ضامن میتواند چک یا سفته در قبال ضمانت خود بگیرد. اما برای ضمانت کردن گرفتن سفته گزینه مناسب تری است چون وقتی فرد با پرداخت مبلغی از بانک سفته می خورد بانک متعهد پرداخت بدهیش می شود.
و با در نظر گرفتن اینکه سفته عندالمطالبه بوده، هر زمانی که فرد خواست مورد وصول می باشد و نقدینگی است. البته باید بگوییم سفته باید قید شود در باب ضمانت و شرط استفاده در زمان مشخص معلوم شود. پس از تهیه سفته، متنی را می‌بینید که در حاشیه آن درج شده است که این متن بیان کننده سقف مبلغی است که شما می‌توانید نسبت به پرداخت آن تعهد دهید. این نکته را مدنظر داشته باشید که این متن بیانگر سقف مبلغ است، به معنای عدم نیاز برای درج دقیق مبلغ مورد نظر شما نخواهد بود. لذا به سقف تعیین شده در حاشیه اکتفا نکنید و مبلغ مورد نظر خود را به صورت دقیق ذکر نمایید. یادتان باشد که درج مبلغ مورد نظر به حروف لازم و ضروری است.
نکته مهم جهت گرفتن برات از دید حقوقی
همانطور که گفتیم می توانید از فرد بخواهید براتی به عنوان مبلغی در صورت نیاز برای انتقال به بانک به شما در صورت ضمانتتان تهیه کند. البته پیشنهاد ما برای شما این است که در قبال ضمانت برات نگیرید. برات چون سه طرف معامله دارد و هنگامی که ضمانت شونده دین خود را به موقع نداد؛ مسلما از تحقق برات هم بر نمی آید.
